Woonfraude: een thema dat mijn collega’s en mij nauw aan het hart ligt. Onrechtmatige bewoning, onrechtmatige doorverhuur en onrechtmatig gebruik van een sociale huurwoning maken wijken en buurten een stuk minder veilig en leefbaar. Het is daarom van groot belang dat woningcorporaties hier – samen met haar partners – tegen optreedt. Natuurlijk is het niet altijd zo zwart-wit en is er soms ook sprake van schrijnende situaties. Feit blijft echter dat een sociale huurwoning wordt misbruikt en daarmee wordt onttrokken aan de woningmarkt. Dat is zeker in deze tijd, op zijn zachtst gezegd, onwenselijk.
De in koeienletters geschreven kop ‘Woonfraudezaken blijven liggen door capaciteitsproblemen en coronacrisis’ kwam voor velen niet uit de lucht vallen. Binnen woningcorporaties was ‘geen huisbezoek indien niet strikt noodzakelijk’ een bekende leus de afgelopen twee jaar. Logisch, want met hoge besmettingscijfers was het te riskant om huisbezoeken af te leggen. De veiligheid van de medewerkers staat immers altijd voorop. Echter, frauduleuze huurders hadden daardoor in deze periode eigenlijk vrij spel. Een slaapkamer verhuren voor 400 euro per maand, een paar plantjes op zolder (en dat zijn dan vaak geen orchideeën of sanseveria’s…) of al lang en breed elders ingetrokken zijn maar de huurwoning aanhouden voor het financiële gemak. Het kon allemaal, want de wijkprofessionals bleven veilig thuis. Het is dan ook goed voorstelbaar dat het dark number (het aantal woonfraudezaken dat zich onder de radar afspeelt en dus onbekend is) alleen maar groter is geworden.
Enfin, flexibiliteit ten aanzien van de woonfraudeaanpak was in deze periode dus echt geboden. Gelukkig is woonfraude ook aan te pakken zonder het afleggen van huisbezoeken. Woningcorporaties, gemeenten, politie en andere partners bezitten veel waardevolle data over huurders. Denk daarbij aan BRP-inschrijvingen, het aantal contactmomenten met de huurder, lopende uitkeringen, het al dan niet in beeld zijn van zorgpartijen, etc. Het combineren van die data en het opbouwen van een dossier kun je zien als het leggen van een puzzel, waarvan elke partner een of meerdere puzzelstukjes bezit. Een woonfraudezaak valt of staat tenslotte met dossieropbouw. Idealiter combineer je data van partners met eigen waarnemingen in de wijk en in de woning, maar ook met enkel data kom je al een heel eind.
Het is een illusie om te denken dat woonfraudezaken die blijven liggen enkel te wijten zijn aan de coronacrisis.
Deze kwestie speelde ook voor de coronacrisis, evenals nu het leven weer nagenoeg normaal is. Binnen vele corporaties speelt het capaciteitsprobleem al lange tijd een rol. Woonconsulenten hebben hun handen vol aan tal van uiteenlopende taken, waarbij met name overlastkwesties prioriteit behoeven en krijgen. Woonfraude aanpakken wordt daarmee zo’n taak die ‘er dan ook nog even bijkomt’ en er vaak bij inschiet door de waan van de dag. Het kost vaak tijd en energie om een woonfraudezaak rond te krijgen (van signaal tot afwikkeling). Bovendien vereist de aanpak van woonfraude specifieke kennis en kunde en is daarmee echt een specialisme. Gelukkig hebben tal van (grotere) woningcorporaties deze taak in een aparte (combinatie)functie belegd. Woonconsulenten krijgen hiermee meer ruimte om de dagdagelijkse taken op te pakken en mee te gaan in de waan van de dag. Bovendien kunnen woonfraudemedewerkers al hun tijd en aandacht richten op het rondkrijgen van woonfraudezaken. Zodoende krijgen alle kwesties – van overlast en zorgvraagstukken tot woonfraude – de aandacht die ze verdienen.
In een wereld waarin de vraag naar woonruimte vele malen groter is dan het aanbod, kunnen we niet meer wegkijken van het woonfraudeprobleem. Maak daarom dankbaar gebruik van het feit dat huisbezoeken afleggen weer mogelijk is en ga samen met partners de wijken in om woonfraude aan te pakken. Zeg ‘nee’ tegen frauduleuze woonsituaties en ‘ja’ tegen leefbare wijken en buurten waarin (h)eerlijk gewoond wordt.
Hulp nodig bij de aanpak van woonfraude? Neem contact met ons op! Veelzijdig Veilig is gespecialiseerd in de opsporing en aanpak van woonfraude. Dit doen wij niet alleen, maar in samenwerking met professionals werkzaam bij politie, gemeente en woningcorporatie.